Autocenzura i liczne poprawki odkryte w najważniejszym źródle do dziejów współczesnej Anglii
20 lipca 2023, 08:01Kilkanaście lat po śmierci Elżbiety I ukazały się „Roczniki dziejów angielskich i irlandzkich za panowania Elżbiety” („Annales rerum Anglicarum et Hibernicarum regnante Elizabetha”) Williama Camdena, pierwsza oficjalna historia rządów tej niezwykłej władczyni. To jedno z najważniejszych źródeł do poznania wczesnej historii współczesnej Brytanii, niezwykle cenione przez historyków źródło informacji o elżbietańskiej Anglii. Okazało się jednak, że jego autor dokonał licznych poprawek i wielokrotnie przeprowadzał autocenzurę
Czaszki, lampki i broń. W izraelskiej jaskini znaleziono dowody na nekromancję
18 lipca 2023, 10:01Lampki oliwne, broń oraz ludzkie czaszki wskazują, że w późnym okresie rzymskim w jaskini Te'omim na Wyżynie Judzkiej odprawiano rytuały nekromantyczne. Jaskinia Te'omim, zwana też Mŭghâret Umm et Tûeimîn czyli Jaskinią matki bliźniąt, to kompleks jaskiń znajdujących się na wschód od Bet Szemesz. Według lokalnych przekazów, płynąca tam woda ma właściwości uzdrawiające i wspomaga płodność. W XIX wieku narodziła się legenda, zgodnie z którą bezpłodna kobieta, która napiła się tej wody, powiła z czasem bliźnięta.
Ptaki zakpiły sobie z ludzi. Budują gniazda... z kolców na ptaki
17 lipca 2023, 08:27To brzmi jak żart. Jestem naukowcem, specjalizuję się w badaniu ptasich gniazd, a to są najbardziej niezwykłe gniazda, jakie widziałem, mówi Auke-Florian Hiemstra z Centrum Bioróżnorodności Naturalis. Wraz z kolegami z Muzeum Historii Naturalnej w Rotterdamie Hiemstra opisał gniazda miejskich srok i czarnowronów, do budowy których ptaki użyły powyrywanych przez siebie kolców.
Po dziesięcioleciach poszukiwań znaleziono gwiazdy w Strumieniu Magellanicznym
14 lipca 2023, 09:28Po kilkudziesięciu latach poszukiwań astronomowie znaleźli gwiazdy w Strumieniu Magellanicznym. Ten strumień gazowych chmur o dużej prędkości rozciąga się na 600 000 lat świetlnych i znajduje w odległości około 180 000 lat świetlnych od Drogi Mlecznej. Zauważono go po raz pierwszy z 1965 roku, a w 1972 stwierdzono, że łączy on Wielki i Mały Obłok Magellana i jest z nimi powiązany. Pomimo tego, że – wedle obowiązujących teorii naukowych – w strumieniu powinny znajdować się gwiazdy, dotychczas jednoznacznie ich nie odnaleziono. Aż do teraz.
W poszukiwaniu zaginionych osad wikingów. Legendy pchnęły Duńczyków do kolonizacji Grenlandii
13 lipca 2023, 14:38Często zapominamy, że Dania jest jednym z największych krajów na świecie. W Europie większa jest tylko Rosja. Należy do niej bowiem Grenlandia, a Duńczycy skolonizowali ją pod wpływem legend o zaginionych osadach wikingów. W 985 roku Eryk Rudy poprowadził grupę islandzkich rolników na Grenlandię. Założyli osadę na zachodnim wybrzeżu wyspy i przez ponad 400 lat utrzymywali kontakty z Europą. Urwały się one w XV wieku, ale legendy o osadnikach oraz ich bogactwie przetrwały i stały się siłą napędową XVIII-wiecznej eksploracji Grenlandii.
Na Nowej Zelandii odkryto skamieniałości niewielkiego wymarłego pingwina
13 lipca 2023, 10:29Przed trzema milionami lat po Nowej Zelandii dreptały niewielkie pingwiny. Z czasem wyginęły, ale obecnie w Australii, Nowej Zelandii i na Tasmanii żyje ich krewniak, najmniejszy pingwin na świecie – pingwin mały – zwany na Nowej Zelandii kororā. Doktor Daniel Thomas i jego zespół z Massey University odkryli nieznany gatunek wymarłego pingwina badając dwie czaszki – osobnika młodego i dorosłego – znalezione na Wyspie Północnej.
Udało się uzyskać najstarsze informacje genetyczne i określić płeć homininów sprzed 2 milionów lat
11 lipca 2023, 08:27Międzynarodowemu zespołowi naukowemu udało się pozyskać dane genetyczne homininów, które żyły przed 2 milionami lat. To najstarsze tego typu informacje, jakie udało się odczytać. Materiał pochodzi ze skamieniałych zębów gatunku Paranthropus robustus odkrytych w jednej z południowoafrykańskich jaskiń. Uzyskanie tak starego materiału to niezwykłe osiągnięcie, chociaż jego przydatność wciąż trudno ocenić.
Wprawne oko turysty odkryło malunki naskalne z epoki brązu
10 lipca 2023, 06:26Rodzinny spacer i wprawne oko bystrego obserwatora zaowocowały odkryciem rzadkich malunków naskalnych. Tormod Fjeld wraz z rodziną zatrzymali się na krótki odpoczynek podczas wędrówki, gdy mężczyzna zauważył na pobliskiej skale nietypowo wyglądające cienie. Tormod lubi poszukiwać śladów z przeszłości, miał więc na telefonie zainstalowany program, który wzmacniał różnice kolorystyczne. Gdy spojrzał na ekran wiedział, że odkrył coś interesującego.
Zwłóknienie wątroby skorelowane z mniejszą objętością mózgu i gorszymi funkcjami poznawczymi
7 lipca 2023, 09:08Zwłóknienie wątroby, które występuje w wielu chronicznych chorobach, jest powiązane ze spadkiem zdolności poznawczych oraz zmniejszeniem objętości mózgu w niektórych jego regionach. Naukowcy z Yale University, którzy zaobserwowali to zjawisko, mówią, że przynajmniej częściowo może mieć ono związek ze stanem zapalnym. Odkrycie potwierdza jednocześnie istnienie osi wątroba-mózg i pokazuje, jak ważna jest wczesna diagnostyka chorób wątroby.
Płeć można rozpoznać po... zapachu dłoni
7 lipca 2023, 07:23Substancje zapachowe wydzielane przez skórę dłoni pozwalają z niezwykle dużą precyzją określić płeć, zauważyli naukowcy z Florida International University (FIU). Odkrycie to pomoże na przykład w badaniu miejsc przestępstw tam, gdzie niedostępne są np. informacje DNA. Wyniki badań zostały opublikowane na łamach PLOS ONE.
